20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü ile ilgili

Kayseri Barosu Çocuk Hakları Komisyonu

Basın Açıklaması

Değerli Meslektaşlarım ve kıymetli basın mensupları, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günüyle ilgili basın açıklamamıza hoş geldiniz.

Birleşmiş Milletler tarafından 20 Kasım 1989 tarihinde Çocuk Hakları Sözleşmesinin kabul edilmesinden bu yana her 20 Kasımda tüm dünyada kutlanan “Dünya Çocuk Hakları Günü” nün bütün çocuklar için güzel ve aydınlık yarınlar getirmesini temenni ediyoruz.

Tarihte Çocuk Hakları kapsamında resmileşen ilk metin, 1924 yılında Milletler Cemiyeti tarafından kabul edilen 5 maddelik Cenevre Çocuk Hakları Bildirisidir. Bu bildiri, Birleşmiş Milletler tarafından 20 Kasım 1959 tarihinde Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirisi olarak kabul edilip, güncellenmiş; ilerleyen süreçte yapılan daha kapsamlı bir çalışma sonucu 20 Kasım 1989 tarihinde  54 maddeden oluşan Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından oybirliği ile kabul edilmiştir.

Çocuk Hakları Sözleşmesi, uluslararası platformda mutabakata varılmış, üzerinde pazarlık yapılması mümkün olmayan standartlar ve yükümlülükleri içermektedir.

Çocuk Hakları Sözleşmesi, ön sözünde

“Dünyadaki ülkelerin tümünde çok güç koşullar altında yaşayan ve bu nedenle özel bir ilgiye gereksinimi olan çocukların bulunduğu bilinci içinde, 

Çocuğun korunması ve uyumlu gelişmesi bakımından her halkın kendine özgü geleneklerinin ve kültürel değerlerinin taşıdığı önemi gözönünde tutarak, 

Her ülkedeki, özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki çocukların yaşama koşullarının iyileştirilmesi için uluslararası işbirliğinin taşıdığı önemin bilincinde olarak” şeklinde belirtilen ilke ve yaklaşımlar doğrultusunda üzerinde mutabakata varılmış uluslararası bir belgedir. Belge, nerede doğduklarına, kim olduklarına; cinsiyetlerine, dinlerine ya da sosyal kökenlerine bakılmaksızın, bütün çocukların haklarını tanımlamaktadır.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından imzalanan Çocuk Hakları Sözleşmesi, tarihte en geniş kabul gören insan hakları belgesidir. Birleşmiş Milletler üyesi bütün ülkeler tarafından onaylanmıştır. Bu durum, dünyadaki 193 ülkenin sözleşmeyi onaylaması anlamına gelmektedir. Onaylayan devletlerin kendi iç hukuklarında gerçekleştirecekleri düzenleme ve değişimleri kontrol etmek ve her beş yılda bir bu değişiklikleri yayımlamak için BM tarafından bir Çocuk Hakları Komitesi de oluşturulmuştur.  BM Çocuk Hakları Komitesi verilerine göre imzacı ülkeler arasında BM’ye rapor gönderen 43 ülkeden sadece 14’ü sözleşme ilkelerini iç hukuklarına uyarlamıştır. Katılımı geniş olsa da sözleşme, imzacı devletler tarafından iç hukuk uygulamalarına adapte edilmesi hususunda arzu edilen başarıya ne yazık ki ulaşamamıştır. 

Çocuk hakları, kanunen veya ahlaki olarak dünya üzerindeki tüm çocukların doğuştan sahip olduğu; eğitim, sağlık, yaşama, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel istismar ve sömürüye karşı korunma gibi haklarının hepsini birden tanımlamakta kullanılan evrensel bir kavramdır. Ülkemizde çocuk işçiler, çocuk anneler, çocukların cinsel istismarı, çocukların eşit ve adil eğitim hakkı, ülkemizdeki mülteci çocukların hakları gibi pek çok çocuk hakları sorunu bulunmaktadır. Uluslararası Af Örgütü'nün belirttiğine göre; az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde, emek sömürüsü, pornografi, şiddet, yasa dışılık gibi olumsuz etkenlerin dahilinde, çocuk hakları ihlalleri daha büyük boyutlara ulaşmıştır. Çocuklarımız; şehrimizin, ülkemizin ve tüm dünyanın geleceğidir. Dünyadaki, ülkemizdeki ve şehrimizdeki tüm çocukları, bizzat kendi öz çocuklarımız gibi görmediğimiz müddetçe, bu sorunları çözebilmemiz mümkün değildir.

Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, günümüzde çocukların haklarını korumak için en geniş kapsamlı hukukî metin durumundadır. Ülkemiz ise, TBMM’nin kurulmasını ve açılmasını, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlayan ve bu suretle geleceğimizin teminatı olan çocuklarımıza layık olduğu değeri veren ilk ülkedir. Cumhuriyetin kurucu değerleri ve felsefesi dikkatle incelendiği takdirde, TBMM’nin açılması, Kurtuluş savaşının başlaması, Ulusal Egemenlik kavramı ve Çocuk Bayramının bir bütün halinde değerlendirildiği görülecektir. Bu kapsamda, belirtildiği şekliyle kendisiyle özdeşleşmiş Çocuk Bayramı ve Çocuk Hakları kavramını TBMM’nin daha iyi anlaması, koruması ve sahip çıkması gerekmekle birlikte TBMM tarafından, çocuk haklarına yönelik evrensel kuralların, iç hukukumuzdaki uygulamalarının güçlendirilmesine yönelik yasa çalışmaları yapılmalı, çocuk haklarına yönelik toplumsal farkındalığın artırılması sağlanmalıdır.

Ülkemizde ve dünyada; geleceğimizin teminatı, aydınlık yarınların mimarı olan çocuklarımızın daha iyi koşullarda büyümesi ve hak ihlallerine maruz kalmaması için toplumsal farkındalığı artırmak; çocukların sahip olduğu hakların kağıt üzerinde kalmasını engelleyip, uygulanmasını sağlamak adına çalışma yapma zorunluluğu hergeçen gün daha da artmaktadır. Bu sebeple Kayseri Barosu Çocuk Hakları Komisyonu olarak, toplumun gülen yüzü çocuklarımızın hak ihlallerine maruz kalmasını engellemek ve farkındalık yaratmak adına çalışmalar yapmaktayız.

Değerli basın mensupları, bu bağlamda, Kayseri, Türkiye ve Dünya Çocuklarının 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları gününü Baromuz Yönetim Kurulu ve Çocuk Hakları Komisyonu adına kutlar, hepinize katılımınız için teşekkürlerimizi sunarız. Saygılarımızla. 20.11.2018