TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ GENELGELERİ
Genelge No : 1959/282 | Tarih : 16/02/2001 |
İlgi:Türkiye Barolar Birliği'nin 21/09/2000 gün ve 1926/249 sayılı genelgesi
İlgi genelgedeki her ay sonunda gönderilmesi gereken ödemelerine ait raporların Barolarımızca düzenli olarak gönderilmediği ve gönderilenlerde de gerekli açıklıkta bilgi verilmediği belirtilmişti. Bu durumun Barolarımızı ve Birliğimizi sıkıntıya sokma olasılığı belirtildikten sonra "Bunu göz önünde tutarak, Yönetmelik hükümlerinin titizlikle uygulanması özellikle müdafilere yapılan ödemeler dışında, yapılan zaruri harcamaların miktarları ile ne türden olduklarının aylık raporlarda açıkça belirtilmesi gerekmektedir." Denilmişti.
3842 Sayılı Yasa (CMUK) ile ilgili yönetmeliğin 6. maddesinin 2. paragrafında aşağıdaki hüküm yer almakta idi: "Barolar bu yönetmelik gereğince yapılacak ödemelerin muhasebesini tutmak ve Barolar Birliği'ne gecikmeksizin bilgileri aktarmak amacı ile bilgisayar sistemi kurarlar ve Türkiye Barolar Birliği'nde bu hizmetin yürütülmesi amacıyla kurulan bilgisayar sistemine bağlanırlar. Bu bağlantı kurulduktan sonra Barolar, hizmet karşılığı avukatlara ödeme yaptıkları günü takip eden üç gün içinde ödeme yapılan avukatın ad ve soyadı ile işin hazırlık veya mahkeme dosya numarasını, kendisine avukat yardımı yapılan kişi veya kişilerin ad ve soyadları ile temin edilebilirse adreslerini bilgisayar aracılığı ile yollarlar."
Aradan geçen uzun süreye rağmen barolarımızın çoğu ile Türkiye Barolar Birliği arasında bilgisayar bağlantısı hala kurulamamıştır. Bunun sonucu Birliğimize öngörülen bilgiler gelmemekte ve Adalet Bakanlığı müfettişlerinin sordukları, özellikle zaruri masraflarla ilgili sorulara Birliğimizce cevap verilememektedir.
Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu 11/02/2001 günlü toplantısında Barolarımızın çoğu ile bilgisayar bağlantısının yakın bir gelecekte kurulamayacağını göz önüne alarak Yönetmeliğin 6. maddesinin 2. ve 3. fıkralarının aşağıdaki şekilde değiştirilmesine karar verilmiştir.
6. madde fıkra 2
"Barolar bu yönetmelik gereğince yapılacak ödemelerin muhasebesini tutmak ve Türkiye Barolar Birliği'ne gecikmeksizin bilgi aktarmak amacı ile bilgisayar sistemi kurarlar ve Türkiye Barolar Birliği'nde bu hizmetin yürütülmesi amacı ile kurulan bilgisayar sistemine bağlanırlar.Bu sistem kuruluncaya kadar Barolar hizmet karşılığı avukatlara yapılan ödemeleri onbeşer günlük raporlar halinde ödeme yapılan avukatın ad,soyad, sicil numarası ile işin hazırlık ve dosya numarasını ve kendisine hukuki yardım yapılan kişi veya kişilerin ad ve soyadları ile temin edebilirlerse tebligata uygun adreslerini bildirmek zorundadırlar. Ayrıca eğitim, donanım, personel ve yol giderlerini de detaylandırarak yukarıda belirtilen onbeş günlük raporlarla Türkiye Barolar Birliği'ne bildirirler"
6. maddenin 3. fıkrasının son cümlesi:
"On beş günlük ve aylık raporları göndermeyen barolara, istekleri olsa bile, bunları gönderinceye kadar ödenek gönderilmez."
Genelge No: 1916/239 Tarih: 17/07/2000
Birden fazla suç işlediği iddiasıyla hakkında hazırlık soruşturması yürütülen sanığa tek müdafi atandığında bu müdafie her ayrı olay için ayrı ayrı ücret mi, yoksa tek bir ücret mi ödeneceği hususunda bazı barolarımızda tereddüt bulunduğu, bazı barolarımızın tek ücret ödediği yolunda başvurular ve yakınmalar alınmaktadır.
Bilindiği gibi, 31 Mart 1999 tarihinde yürürlüğe giren CMUK Avukatlık Ücret Tarifesinin 3/2.maddesi ve CMUK yönetmeliğinin 8/2.maddesine göre hazırlıkta da, menfaat çatışması olmadığı sürece, birden fazla sanığa tek müdafi tayin edilebilir ve bu müdafie her sanık için ayrı ücret ödenir.
Bunun gibi, birden fazla suç işlediği iddiasıyla hakkında hazırlık soruşturması yürütülen sanığa, tek bir müdafi tayin edilmişse, her olay için ayrı ücret ödenmesi gerekir. (Mütemadi suç hali olmamak şartıyla) Zira, her olay ayrı soruşturma konusu olup, ayrı tutanağa bağlanacaktır ve tayin edilen müdafi sanığı her olay için ayrı ayrı savunacaktır. Hazırlık soruşturması sonunda, her olay için ayrı kamu davası açılacak veya takipsizlik kararı verilecektir.
Tereddütlerin ve uygulama farklılıklarının giderilmesi için bu açıklamayı yapmak gerekmiştir.
Genelge No: 1926/249 Tarih: 21/09/1999
Bilindiği gibi, CMUK ödemeliri'nin barolarca, bu konuda Birlikçe harılanan Yönetmelik hükümlerine göre yapılması gerekmektedir.
Ek: 1
Bu yönetmeliğin 5. maddesine göre barolar, Birlikçe gönderilen paradan müdafi tayin edilen avukata ödenecek ücret dışında eğitim, donanım ve personel ücreti, taşıt ve konaklama ücreti gibi gerekli ve zaruri harcamalar yapılabilmektedirler.
Ayrıca, Yönetmeliğin 6. maddesine göre barolar yapılacak ödemelerin muhasebesini tutmak ve Barolar Birliğine bilgileri aktarmak amacıyla bilgisayar sistemi kurarak, Birlik merkezindeki bilgisayar sistemine bağlanacaklardır. Bu bağlantıyı yapan baroların, CMUK hizmeti nedeniyle yaptıkları ödemeleri üç gün içinde adı geçen madde açıklandığı gibi Barolar Birliğine bilgisayar aracılğı ile göndermeleri ayrıca her ay sonunda bir raporla da bildirmeleri gerekmektedir. Keza, Birlik arasında her üç aylık dönem sonunda hesap mutabakatı sağlanacaktır.
Durum bu olmasına rağmen, bazı barolar Birlik bilgisayar sistemiyle bağlantı kurmamışlardır. Bağlantı kuran bazı barolar da 6. maddeye uygun bilgi aktarımı yapmamaktadır.
Her ayın sonunda gönderilmesi gereken, ödemelere ait raporlar gönderilmemekte, gönderilenlerde de gerekli açıklıkta bilgi verilmemektedir.
Bu ihmaller baroları ve Birliği sıkıntıya sokabilir. Bunu gözönünde tutarak, Yönetmelik hükümlerinin titizlikle uygulanması özellikle müdafilere yapılan ödemeler dışında, yapılan diğer zaruri harcamaların miktarı ile ne türden olduklarının aylık raporlarda açıkça belirtilmesi gerekmektedir.
3842 SAYILI YASA (CMUK) İLE İLGİLİ YÖNETMELİĞİN
5. ve 6. MADDELERİ
Madde 5 – Türkiye Barolar Birliği'ne Ve Barolara aktarılan bu ödenek, Birliğin veya Baroların kendi hesabından ayrı bir hesapta tutulur. CMUK ödeneğinin ana parası ve alınan faizinden, bu hizmetin yürütülmesi için eğitim, donanım ve personel ücreti gibi gerekli gierler dışında, Birliğin ve Baroların hesabına aktarma yapılamaz.
Barolar müdafi olarak atanan avukatlara ücret ve görevin yapılması için taşıt ve konaklama giderleri gibi gerekli giderleri bu ödenekten öderler.
DAĞITIMIN ESASLARI
Madde 6 – Ödeneğin dağıtılmasından, baroların üye sayısı, önceki dönemlerde müdafi atama iş sayıları ve ödenen miktarlar ve barolardan kalan bakiyeler, baroların bulunduğu illerin çoğrafi durumları, şartları ve ödenek talepleri gözönünde tutulur.
Barolar her ayın ilk haftasında bir önceki aya ilişkin hesap durumunu, Türkiye Barolar Birliği'nce hazırlanacak örneğe uygun bir raporla Birliğe bildirirler. Aylık raporları göndermeyen barolara, istekleri olsa bile, bunları gönderinceye kadar, ödenek gönderilmez.
Ayrıca, barolarla Türkiye Barolar Birliği arasında her üç aylık dönem sonunda hesap mutabakatı sağlanır.
Genelge No: 1864/187 Tarih: 07/09/1999
Bazı barolardan gönderilen yazılarda, mahkeme, savcılık ve emniyet birimlerinin CMUK'na göre barolarca tayin edilmesi gereken müdafileri, barodan istemeksizin doğrudan avukat görevlendirdikleri bildirilmekte, bu durumdaki avukata CMUK ödeneğinden ücret ödenip ödenemeyeceği sorulmaktadır.
CMUK'nun 3842 No.lu Kanunla Değişik 138. ve 140. Maddelerine göre sanık veya yakalanan kişiye müdafi tayini baro tarafından yapılır."
Yasanın bu açık hükümlerine göre Mahkeme, Cumhuriyet Savcılığı veya emniyet birimlerinin tayin edilecek müdafii o yer barosundan istemeleri gerekir. Baroyu dışlayarak resen müdafi tayin etme yetkileri olmadığı gibi bu şekilde tayin edilen müdafiinin buna uyması da doğru ve yerinde değildir. Bu hatırlatmayı yapmayarak barosunun bilgisi dışında müdafiliği kabul eden avukata CMUK ödeneğinden ücret ödenmemesi gerekir.
Ancak, yakalanan kişi veya sanık isim vererek kendisini o avukatın savunmasını istemesi ve bu husus sorgulama tutanağında açıkça belirtilmesi halinde barodan müdafi istenmesine gerek kalmayacaktir. Bu takdirde, müdafilik görevi yapan avukata CMUK ödeneğinden ücret ödenecektir.
Yakalanan kişi veya sanığın özel bir isteği olmadığı halde, baronun hazırlayıp önceden bildirdiği günlük nöbet çizelgesini de dikkate almamak suretiyle Baro dışlanarak yukarıda sayılan merci ve makamlarca resen müdafi tayin edilmesi, bir yönüyle de, baroyu tanımamazlık olacağından avukat arkadaşların bu yönden de isteği reddetmeleri uygun olacaktır.
Genelge No: 1826/149 Tarih: 22/03/1999
1-) Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun 04/10/1997 tarihle 134/3Nolu kararı ile onaylanarak aynı tarihte yürürlüğe giren "3842 sayılı yasa (CMUK) ile ilgili yönetmelik" in 8. maddesine göre "hazırlık veya son soruşturmada birden fazla sanığa menfaat çatışması olmadığı sürece tek müdafi tayin edilir ve MÜDAFİ TAYİN EDİLEN AVUKATA HER SANIK İÇİN AYRI ÜCRET ÖDENİR."
2-) 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu 3842 sayılı kanunla değişik 138. maddesine göre " yakalanan kişi veya sanık müdafi seçebilecek durumda olmadığını beyan ederse talebi halinde Baro tarafından kendisine bir müdafi tayin edilir." denmektedir.
Aynı kanunun değişik 140 ve 146. maddelerinden ve yakalanan kişi ve sanığa müdafi tayinine sadece Baro yetkilidir. Zabıta, savcılık veya mahkeme kendisi müdafi tayin edemez; kişi veya sanık müdafi isterse ona bir müdafi tayinini Baro'dan ister.
Bu hükümler karşısında, Baro'nun görevlendirmediği ve görevlendirilme belgesi olmayan avukata CMUK ödeneğinden ücret ödenmez.Yukarıda bahsedilen yönetmelik 14/10/1997 gün ve 1747/70 Nolu genelgemizle barolara gönderilmiştir.
3-) Bilindiği gibi hazırlık soruşturması emniyet, savcılık ve sulh ceza mahkemelerindeki sorgulamayı kapsamaktadır.
Bu yönüyle aslında tek sorgulamayı kapsayan bu üç safha için tek hazırlık ücreti ödenmesi gerekmektedir.
4-) 21/03/1997 tarihinde Adalet Bakanlığı'nca onanarak 31 Mart 1997 tarihinde yürürlüğe giren CMUK avukatlık ücret tarifesinin 4. maddesine göre " görevsizlik, yetkisizlik, davanın nakli.... nedenlerle müdafilik görevi sona ererse, tarifede yazılı ücretin yarısı ödenir."
Buna göre bir mahkemenin görevsizlik veya yetkisizlik kararı vermesi veya davanın nakline karar verilirse Baroca tayin edilen müdafinin görevi sona ermektedir.
Bu halde müdafiye yarı ücret ödenilir. Dava başka bir mahkemede görülürse, sanığa yeniden müdafi tayin edilir ve bu takdirde tüm ücret ödenir.
ÖDENEĞİN KULLANILMASI
Baroların, bu yönetmelik gereğince yapılacak ödemelerin muhasebesini tutmak ve Barolar Birliğine gecikmeksizin bilgileri aktarmak amacı ile bilgisayar sistemi kurarlar ve Türkiye Barolar Birliği'nde bu hizmetin yürütülmesi amacı ile kurulan bilgisayar sistemine bağlanırlar. Bu bağlantı kurulduktan sonra barolar, hizmet karşılığı avukatlara ödeme yaptıkları günü takip eden üç gün içinde ödeme yapılan avukatın ad ve soyadları ile, temin edilebilirse adreslerini bilgisayar aracılığı ile yollarlar.